Leven met een depressie + Tips voor zelfzorg

Depressie. Je leeg vanbinnen voelen. Niet meer verder willen.

Een depressie wordt vaak over het hoofd gezien. Niet alleen omdat mensen goed zijn in een masker opzetten, maar ook omdat het soms een andere vorm aanneemt dan je zou denken. Daarom wil ik meer delen over hoe het is geweest voor mij en welke vormen het kan aannemen. In dit artikel deel ik ook een aantal tips die mij geholpen hebben.

Depressie volgens de DSM-5

De DSM-5 wordt wereldwijd ingezet om psychische stoornissen te diagnosticeren. Herken jij jezelf hierin? Neem dan contact op met de huisarts voor een doorverwijzing. Of ga zelf op zoek naar een zelfstandige professional. Als je snel geholpen wordt, kom je er ook sneller vanaf.

Nu kan het zijn dat de volgende tekst moeilijke woorden bevat. Dat doe ik express. Het is belangrijk dat ik de tekst niet afdoe door mijn eigen verwoording. Ik heb liever dat de jouw bevindingen bespreekt met een professional dan dat je het maar van mij moet aannemen dat wat ik zeg klopt.

A. Vijf (of meer) van de volgende symptomen zijn binnen dezelfde periode van twee weken aanwezig geweest en wijken af het eerdere functioneren; minstens één van de symptomen is ofwel (1) een sombere stemming, ofwel (2) verlies van interesse of plezier.
NB Hierbij geen symptomen meetellen die duidelijk zijn toe te schrijven aan een somatische aandoening.

1. Sombere stemming, gedurende het grootste deel van de dag en bijna elke dag, zoals blijkt uit ofwel subjectieve mededelingen (bijvoorbeeld zich verdrietig, leeg of hopeloos voelen), ofwel observatie door anderen (bijvoorbeeld heefttranen in de ogen).
   (NB bij kinderen en adolescenten kan de stemming prikkelbaar zijn.)
2. Duidelijk verminderd(e) interesse of plezier in alle of bijna alle activiteiten, gedurende het grootste deel van de dag, bijna elke dag (zoals blijkt uit een subjectieve beschrijving of observatie door anderen).
3. Significant gewichtsverlies zonder dat dieet wordt gehouden, of gewichtstoename (bijvoorbeeld meer dan 5% van het lichaamsgewicht binnen één maand), of bijna elke dag een afgenomen of toegenomen eetlust.
   (NB Bij kinderen moet gedacht worden aan het niet bereiken van de te verwachten gewichtstoename.)
4. Insomnia of hypersomnia bijna elke dag
5. Psychomotorische agitatie of vertraging, bijna elke dag (waarneembaar door anderen, en niet alleen subjectieve gevoelens van rusteloosheid of geremd worden).
6. Vermoeidheid of verlies van energie, bijna elke dag.
7. Gevoelens van waardeloosheid of buitensporige of onterechte schuldgevoelens (die het karakter van een waan kunnen hebben) bijna elke dag (niet allee zelfverwijt of schuldgevoel over het ziek zijn).
8. Verminderd vermogen tot nadenken of concentreren, of besluiteloosheid, bijna elke dag (ofwel subjectief beschreven ofwel geobserveerd door anderen).
9. Recidiverende gedachten aan de dood (niet alleen de vrees om dood te gaan), recidiverende suïcidegedachten zonder een specifiek of een suïcidepoging, of een specifiek plan om suïcide te plegen

B.  De symptomen veroorzaken klinisch significante lijdensdruk of beperkingen in het sociale of beroepsmatige functioneren of in het functioneren op andere belangrijke terreinen.

C. De episode  kan niet worden toegeschreven aan de fysiologische effecten van een middel of een somatische aandoening.

D. Het optreden van de depressieve episode kan niet worden verklaard door een schizoaffectieve stoornis, schizofrenie, een schizofreniforme stoornis, een waanstoornis of door een andere gespecificeerde of ongespecificeerde schizofreniespectrum- of andere psychotische stoornis.

E. Er heeft zich nooit een manische of hypomanische episode voorgedaan.

Specificeer

• Vroeg begin: eerste symptomen voor 21e jaar
• Laat: eerste symptomen na 21e jaar
• Met angstige stemming
• Met gemengde kenmerken
• Met melancholische kenmerken
• Met atypische kenmerken 
• Met stemmingscongruente psychotische kenmerken
• Met stemmingsincongruente psychotische kenmerken
• Met katatonie
• Met begin peri partum
• Met seizoensgebonden patroon
• Licht
• Matig
• Ernstig

• Gedeeltelijk in remissie
• Volledig in remissie

Leven met een depressie

Begrijp me niet verkeerd. Ik zeg niet dat je moet gaan voor een burn-out of een leven zonder zingeving of activiteit. Balans is alles in het leven. Dus als je het moeilijk hebt, maak het jezelf gemakkelijk.

Ga het leven “hacken”, zorg dat je zo veel mogelijk tijd en moeite bespaart tijdens zelfzorg. Moet je douchen? Was jezelf met een washandje en gebruik droogshampoo. Moet je koken? Kies voor een stoommaaltijd van de Albert Heijn. Vind je het huishouden vermoeiend? Zorg dat je genoeg kleding hebt om een paar weken door te kunnen.

Ik heb ontzettend veel hacks gebruikt in de momenten dat ik het moeilijk had. Het zorgde ervoor dat ik geen overlast gaf door slechte hygiëne, en mezelf ongewild in de vingers sneed. Ik hoefde me niet te schamen. Ik kon op tijd zijn voor school en werk. Het leven was een stuk draagbaarder.

Jouw focus tijdens de zware tijden is niet om te genezen, maar “damage control”. Zorgen dat je de dagen doorkomt en kracht kunt opbouwen. Zeker weten dat het leven na de zware dagen je niet te veel moeite kost.

Pas als je de donkerste dagen hebt doorstaan, is het tijd om te werken aan hoe je hierbovenop komt.

Mijn ervaring met depressie

Waarom zou je naar mijn advies luisteren?

Je denkt vast: “Ja maar je bent helemaal geen psycholoog dus waarom zeg je dit, straks doe je er alleen maar schade mee.”

Dus bij deze: Ik ben meer dan 7 jaar depressief geweest. Ik heb in diepe dalen gezeten. Ik heb dingen gedaan waar mijn familie niet vanaf weet. Ik heb de schijn voor jaren moeten ophouden. Ik heb moeten vechten voor mezelf, wanneer anderen dat niet deden.

Ik was 8 toen ik begon met denken over de dood. Ik was meer dan een emotioneel kind. Ik meende het met elke cel in mijn lichaam. Ik heb jarenlang mezelf in slaap gehuild. Ik gebruikte humor als masker en uitlaatklep. Ik schreef op waar ik mee zat tot mijn teksten niet meer veilig waren.

Natuurlijk komt depressie niet vanzelf op die leeftijd. Ik worstelde met trauma en ontwikkelde persoonlijkheidsproblemen. Dus dat is de verklaring geweest voor mijn depressie. Uiteindelijk ontwikkelde het zich in (C)PTSS. Pas na die ontdekking heb ik mij beter kunnen weren tegen depressieve periodes.